Inspiratiekader
De voorbije twee jaar zijn we met ILIAS – Inclusief Leiderschap in het Aanmoedigen van Samenwerking – op zoek gegaan naar de ROL VAN INCLUSIEF LEIDERSCHAP in basisvoorzieningen voor jonge kinderen voor het versterken van samenwerking in een divers team. Ons doel was het inclusief leiderschap te versterken om zo de samenwerking tussen een verscheidenheid aan medewerkers te bevorderen. ILIAS wil personen die leiderschap opnemen ondersteunen om een inclusieve werkplek vorm te geven, zodat dit een positieve invloed heeft op alle medewerkers, het team en de kwaliteit van de dienstverlening.
Samen met de deelnemers aan het leertraject en met alle binnenlandse en buitenlandse partners die ons adviseerden, hebben we regelmatig stilgestaan bij wat inclusief leiderschap is. We zochten en vonden aanknopingspunten in onderzoeksliteratuur, praktijkgidsen, TED Talks, eBooks, ... In deze tekst reiken we jou het INSPIRATIEKADER aan dat uit die oefeningen ontstond. Zie het dus als een inspirerend document. We pretenderen niet alles wat er te zeggen en te leren valt over deze belangrijke leiderschapsstijl, ontrafeld te hebben. Wel hopen we jou te voeden, te laten stilstaan en nadenken zodat je stappen vooruit kan zetten samen met je team in de groei naar inclusief leiderschap.
Deze publicatie focust op inclusief leiderschap in het aanmoedigen van samenwerking, dus op de relaties op het teamniveau. Een ander belangrijk aspect van inclusie en omgaan met diversiteit is gericht naar de doelgroep van de basisvoorzieningen, kinderen en gezinnen. Maar dit was dus niet de focus voor het ILIAS-project.
Het inspiratiekader is opgebouwd uit vijf delen.
In hoofdstuk 1 ‘Waarom de leider van morgen inclusief zal zijn’ omschrijven we de context en de uitdagingen waarin het ILIAS-project zich situeert. Wat is het belang van inclusief leiderschap in de hedendaagse samenleving? We zien vijf concrete uitdagingen. We geven hier ook de kernbegrippen ‘diversiteit’ en ‘inclusie’ inhoud. Diversiteit als een feitelijk gegeven. Inclusie als een kwalitatief kenmerk van de aard van de interactie. Diversiteit is de mix. Inclusie zegt iets over hoe we de mix kunnen laten floreren.
In hoofdstuk 2 duiden we inclusief leiderschap als een katalysator voor groei die erop gericht is een diversiteit aan mensen hun volle potentieel te laten ontwikkelen, en optimaal te laten samenwerken aan de missie van de organisatie. Inclusief leiderschap is gericht op samen creëren, groeien en innoveren als voorziening terwijl er tegelijk aandacht is voor ieders individuele noden.
In hoofdstuk 3 verkennen we de componenten van de inclusieve werkplek, die mede dankzij het inclusief leiderschap tot stand komt. Wat maakt een werkplek inclusief? Waaraan herkennen we die? En hoe krijgen de twee basisbehoeften van elke mens, nl. uniek (of bijzonder) zijn en tot een groter geheel horen, hierin een plek?
In hoofdstuk 4 schetsen we het profiel van de inclusieve leider en reiken we twee modellen aan die een leidraad zijn voor een leidinggevende om tot inclusief leiderschap te komen.
In het laatste hoofdstuk zoomen we weer even uit en plaatsen we het geheel in het perspectief van het ‘competent systeem’: niet alleen individuele competenties zijn van belang, ook structurele bovenlagen spelen een belangrijke rol om te komen tot kwaliteitsvolle basisvoorzieningen.
We wensen je veel leesplezier en nieuwe inzichten!