Weg met de speelgoeddictatuur
Na het pleidooi voor minder genderklassiek lesmateriaal afgelopen week, komt de Standaard met een dilemma: brengt de Sint een pop voor onze dochter en een soldaat voor onze zoon? En inderdaad, wat moet de Sint brengen? Moet speelgoed genderneutraal of mogen kinderen zelf kiezen waarmee ze spelen?
KIDDO pleidooi voor genderneutraal speelgoed
KIDDO vroeg het zich twee winters geleden al af. De citaten hieronder komen uit ons pleidooi voor genderneutraal speelgoed, dat in 2015 in KIDDO nummer 6 verscheen.
Vrij spel, kinderen kiezen wel
Samen met gelijkgezinde organisaties lanceerde Rosa, het kenniscentrum voor gender en feminisme, al in 2013 de campagne Vrij spel, kinderen kiezen wel.
'Spelen is meer dan ontspanning, het gaat ook over vaardigheden opbouwen. En het is jammer dat de helft van de bevolking vooral sociale vaardigheden kan ontwikkelen en de andere helft vooral motorische. Wat kinderen van jongsaf leren, vertaalt zich later vaak ook in hun studiekeuze. Dus moeten kinderen zich op alle vlakken kunnen ontplooien, speelgoed moet hen daar alle kansen toe te bieden.'
Speelgoed in hokjes
Het probleem vandaag is dat speelgoed jongens en meisjes eerder beperkt.
'Al in de jaren '70 stelden onderzoekers vast dat poppenspelende meisjes vooral emotie en taal ontwikkelden, terwijl jongensspeelgoed de technische en motorische vaardigheden aanscherpte. Toen werden nog 'universele' speeltjes voor jongens én meisjes in de markt gezet. In vrolijk geel, groen en rood. Maar gaandeweg trokken speelgoedfabrikanten de scheidingslijn steeds scherper en raakten beide seksen van elkaar verwijderd. Studies bewijzen dat typisch meisjesspeelgoed van nu minder uitdagend en minder divers is dan jongensspullen. En dan vragen we ons af hoe het komt dat zoveel meisjes op school moeite hebben met wiskunde en wetenschappen terwijl jongens achterop hinken als het op taal en menswetenschappen aankomt. Maar wat leren kinderen met het speelgoed dat we hen aanreiken? Dat de ene helft van de samenleving alleen maar goed is in verzorgen, mooi zijn en het huishouden doen; bij voorkeur in een prinsessenjurk. En dat de andere helft stoere techneuten zijn. Van hokjesdenken gesproken!'
Weg met de roze dictatuur
'Gelukkig gaan er steeds meer stemmen op om de segregatie te doorbreken. In Zweden kwam een genderneutrale speelgoedfolder uit: meisjes met een boormachine, jongens aan de strijkplank. Pas als je het ziet, besef je hoe vanzelfsprekend je het andere beeld bent gaan vinden. De actie Vrij Spel, kinderen kiezen wel gaat zelfs nog een stapje verder: die stimuleert speelgoedwinkels om hun koopwaar anders te presenteren. Niet langer voor jongens en voor meisjes, maar per thema of per leeftijd. Er zijn immers zoveel andere categorieën mogelijk die kinderen niet beperken in hun vrije keuze van speelgoed.'
Het is een suggestie die je ook kunt doortrekken in het werken met kinderen. Je kunt speelgoed op zo'n manier aanreiken dat kinderen vrij kunnen kiezen waarmee ze willen spelen, zonder dat ze het gevoel hebben zich te moeten aanpassen aan het jongens- of meisjeshokje.
Lieve Sint
Hier vind je foto’s van een genderneutrale speelgoedcatalogus en een artikel van Charlie Magazine: Het meisje uit de Lego-reclame, 33 jaar later. Of hoe de blokjesfabrikant begin jaren '80 nog een 'universele' speelbouwkit produceerde, terwlij het nu met aparte lijnen op jongens en meisjes mikt.
Dit is de facebookpagina van Vrij Spel, Kinderen kiezen wel, een actie van het Vrouwen Overleg Komitee, Femma, Vrouwenraad, VIVA-SVV, Ella en çavaria.
In het Verenigd Koninkrijk loopt een gelijkaardig actie: Let Toys Be Toys – for Girls and Boys.
GoldieBlox tot slot steekt de draak met de prinsessenwereld en brengt wetenschapskits voor meisjes op de markt: een fimpje van de prinses-machine.
Liefste Sint, als je al die linkjes uit ons KIDDO artikel hebt doorgenomen, laat die poppenwagen voor de jongens dan maar komen! Wie weet monteren de meisjes uit onze groep er binnen een paar weken een stel racewielen onder.
Tekst: Ellen Rutgeerts